O'ta qashshoqlikda yashovchi ishchilar soni 2008 yilgi iqtisodiy inqiroz va global tanazzulning uzoq davom etayotgan ta'siriga qaramay, so'nggi 25 yil ichida keskin kamaydi. Rivojlanayotgan mamlakatlarda hozirda o‘rta sinf jami bandlikning 34 foizdan ortig‘ini tashkil etadi – bu ko‘rsatkich 1991 yildan 2015 yilgacha qariyb uch baravar ko‘paygan.

Biroq, global iqtisodiyot tiklanishda davom etar ekan, biz o'sish sur'atlarining sekinlashishini, tengsizlikning kuchayishini va o'sib borayotgan ishchi kuchini ushlab turish uchun ish joylari yetarli emasligini ko'rmoqdamiz. Xalqaro mehnat tashkiloti maʼlumotlariga koʻra, 2015-yilda 204 milliondan ortiq kishi ishsiz boʻlgan.

BRM barqaror iqtisodiy o'sishga, yuqori samaradorlik va texnologik innovatsiyalarga yordam beradi. Bunda tadbirkorlikni rag‘batlantirish va yangi ish o‘rinlari yaratish, majburiy mehnat, qullik va odam savdosiga barham berish bo‘yicha samarali chora-tadbirlar ko‘rilmoqda. Ushbu maqsadlarni hisobga olgan holda, 2030 yilgacha barcha ayollar va erkaklar uchun to‘liq va samarali bandlik hamda munosib mehnatga erishish maqsad qilib qo‘yilgan.

Samarqand iqtisodiyot va servis instituti (SamISI) 8-Barqaror rivojlanish maqsadi (munosib mehnat va iqtisodiy o‘sish)ga erishishda sezilarli yutuqlarga erishdi.

SamISI o'z bitiruvchilarini mehnat bozoriga samarali tayyorlab boradi va hududda ishsizlikni kamaytirishga o‘z hissasini qo‘shadi. Institut xizmat ko‘rsatish, tadbirkorlik va iqtisodiy barqarorlik bo‘yicha kurslarni o‘z ichiga oluvchi kompleks o‘quv dasturlari bo‘yicha faoliyat olib bormoqda. Bundan tashqari, SamISI bakalavriat va magistratura talabalari uchun inson resurslarini boshqarish bo'yicha dasturlarni taklif etadi, ularga inson resurslarini boshqarish sohasida zarur ko'nikmalarni shakllantirishda imkoniyatlar yaratmoqda. Bu strategiya talabalarni bugungi mehnat bozorida muvaffaqiyatga erishish uchun zarur bo‘lgan ko‘nikmalar bilan ta’minlash, munosib mehnat va iqtisodiy o‘sish ahamiyatini belgilaydi.

SamISI ilmiy xodimlari barqaror o‘sish va ish o‘rinlarini yaratishga qaratilgan iqtisodiy siyosat bo‘yicha doimiy ravishda ilmiy tadqiqotlar olib boradilar. Ularning ilmiy natijalari mahalliy iqtisodiyotlar oldida turgan muammolarni aniqlash, ulararni hal qilish uchun qimmatli ma'lumotlarni taqdim etadi.

Bundan tashqari, SamISI mahalliy manfaatdor tomonlar, ish beruvchilar va hukumat tashkilotlari bilan iqtisodiy o'sish va jamiyatda qashshoqlikni kamaytirishning asosiy maqsadi bo'lgan ish o'rinlari yaratish va bandlikni oshirishga ko'maklashish uchun hamkorlik qiladi. Ish beruvchilar o‘quv dasturlari va o‘quv jarayonini ishlab chiqishda faol ishtirok etib, talabalarga mehnat bozorida talab katta bo‘lgan zarur ko‘nikmalarni beradi. Bu hamkorlik talabalarning nazariy tushunchalarini boyitadi va bevosita ish beruvchilarning ehtiyojlarini qondiradi, bitiruvchilarning raqobatbardoshligini oshiradi va ishga joylashishga tayyorlaydi.

2023-2024 o‘quv yilida SamISI va ish beruvchilar o‘rtasida malakaviy amaliyot bo‘yicha 121 ta hamkorlik shartnomasi imzolandi. Hamkorlar qatorida “O‘zbekiston milliy banki”, “Infinbank”, “Mikrokreditbank”, “Xalq banki”, “Asakabank”, “Orient Finans Bank” kabi banklar, “Ipak yo‘li banki”ning Samarqand viloyat filiali, Samarqand viloyat statistika boshqarmasi kabilarni keltirib o’tish mumkin. Bu hamkorlik talabalarga o‘z bilim va ko‘nikmalarini amaliyotda qo‘llash uchun ajoyib imkoniyatlar yaratadi. Masalan, o‘tgan o‘quv yilida (2022-2023) 630 nafar bitiruvchidan 507 nafari muvaffaqiyatli ishga joylashtirildi, bu esa 80,4 foizni tashkil etadi.

SamISIda Karyera markazi faoliyat yuritadi, u talabalarning kasbiy rivojlanishida yordam berish uchun keng ko'lamli xizmatlarni taklif etadi. Jumladan:

konsalting;

amaliyot va ishga joylashishda yordam berish;

seminarlar, treninglar;

ish beruvchilar bilan hamkorlik.

SamISI muntazam ravishda davlat xizmatchilari, mahalliy biznes va tadbirkorlar uchun uzoq muddatli iqtisodiy o'sish va munosib mehnatni ta'minlaydigan barqaror maqsad va strategiyalarni amalga oshirishga qaratilgan seminar va treninglar o'tkazadi. Turli manfaatdor tomonlarni birlashtirgan holda, institut bilim va tajriba almashish uchun platforma yaratadi. U ishtirokchilarni iqtisodiy barqarorlik va ijtimoiy inklyuzivlikni mamlakatning kelajakdagi farovonligi uchun iqtisodiy dastak sifatida rag‘batlantiradigan innovatsion yondashuvlarni qo‘llashga undaydi.